Lichamelijk onderzoek van de galblaas

Wat is een lichamelijk onderzoek van de galblaas?

Een lichamelijk onderzoek van de galblaas is een klinische beoordeling gericht op de buik, met name het rechter bovenste kwadrant, om tekenen van galblaasaandoeningen te identificeren. De patiënt ligt meestal in rugligging en de zorgverlener begint met een visuele inspectie op tekenen zoals geelzucht, opgezette buik of zichtbare massa's.

Palpatie van de buik is cruciaal voor het beoordelen van de gevoeligheid, vooral in het kwadrant rechtsboven, wat kan duiden op aandoeningen zoals galstenen of cholecystitis (ontsteking van de galblaas). Een ander belangrijk onderdeel van het onderzoek is het teken van Murphy, waarbij de zorgverlener druk uitoefent op het gebied van de galblaas terwijl de patiënt diep ademhaalt; een sterke toename van pijn duidt op een ontsteking van de galblaas. De zorgverlener zal ook vragen stellen over symptomen zoals buikpijn, misselijkheid, braken en geelzucht, veelvoorkomende indicatoren van galblaasproblemen.

Bijkomende symptomen, zoals de symptomen van Courvoisier (een voelbare galblaas als gevolg van een obstructie van de galwegen) en tekenen van beschermende of rebound-gevoeligheid, kunnen ook worden gebruikt voor de beoordeling. Over het algemeen is dit lichamelijk onderzoek essentieel voor het diagnosticeren van galblaasaandoeningen en het begeleiden van verdere evaluatie en behandeling.

Hoe een lichamelijk onderzoek van de galblaas uit te voeren

Het uitvoeren van een lichamelijk onderzoek voor de galblaas omvat een systematische aanpak voor het beoordelen van tekenen en symptomen die verband houden met galblaasaandoeningen. Dit zijn de belangrijkste stappen om u door het proces te begeleiden:

Stap 1: Beoordeling van symptomen

Informeer naar de symptomen van de patiënt, waaronder de aard en duur van buikpijn, misselijkheid, braken en een voorgeschiedenis van geelzucht.

Stap 2: Algemene inspectie

Begin met een algemene inspectie van de buik. Let op tekenen van geelzucht, opgezette buik of zichtbare massa's. Noteer eventuele visuele afwijkingen die eerste aanwijzingen kunnen geven over de buikgezondheid van de patiënt.

Stap 3: Palpatie

Palpeer de buik, met name het rechter bovenste kwadrant, om te beoordelen op gevoeligheid, bescherming of massa

Stap 4: Murphy's teken

Druk op het gebied van de galblaas terwijl de patiënt diep ademhaalt. Een positief teken van Murphy duidt op gevoeligheid en kan wijzen op acute cholecystitis als de patiënt tijdens het inademen meer pijn ervaart.

Stap 5: Bevindingen documenteren

Noteer eventuele belangrijke bevindingen met behulp van het sjabloon voor lichamelijk onderzoek van de galblaas. Ons sjabloon bevat secties voor het documenteren van de symptomen van de patiënt, algemene inspectie, palpatieresultaten en eventuele aanvullende notities of observaties. Deze documentatie helpt u uw bevindingen bij te houden en helpt bij het stellen van een diagnose.

Soorten galblaasaandoeningen

Galblaasaandoening omvat een reeks aandoeningen die de goede werking van dit vitale orgaan beïnvloeden. Het begrijpen van deze verschillende soorten is cruciaal voor het identificeren van symptomen en het zoeken naar passende medische hulp. Laten we eens kijken naar de belangrijkste soorten galblaasaandoeningen:

Galkoliek

Galkoliek wordt gekenmerkt door hevige pijn in de bovenbuik, meestal veroorzaakt door de tijdelijke obstructie van de galwegen. Dit gebeurt wanneer galstenen, kleine vaste deeltjes die zich in de galblaas kunnen vormen, de normale galstroom belemmeren. De resulterende pijn kan scherp en krampachtig zijn, vaak veroorzaakt door de consumptie van vet voedsel.

Acute cholecystitis

Acute cholecystitis is een ontsteking van de galblaas, vaak het gevolg van verstopping van de cystische ductus galstenen. De aandoening kan aanhoudende pijn in de bovenbuik, gevoeligheid en zwelling veroorzaken. Fysieke bevindingen die verband houden met acute cholecystitis kunnen een positief teken van Murphy omvatten: een sterke toename van pijn bij diepe palpatie van het galblaasgebied.

Galstenen

Hoewel het op zich geen ziekte is, kan de vorming van galstenen leiden tot verschillende complicaties die verband houden met de galblaas. Deze vaste deeltjes, die voornamelijk bestaan uit cholesterol of bilirubine, kunnen in grootte variëren en de normale galstroom belemmeren. Buikpijn in het bovenste gedeelte is een veel voorkomend symptoom, dat vaak uitstraalt naar de rug of rechterschouder.

Symptomen van galsteenziekte

Galsteenziekte gaat vaak gepaard met een spectrum van symptomen, en het begrijpen van deze symptomen is essentieel voor vroege detectie en interventie. Hier zijn enkele kritieke symptomen die verband houden met galsteenaandoeningen:

Pijn in de bovenbuik

Buikpijn in het bovenste gedeelte is een kenmerkend symptoom van galsteenziekte. Patiënten beschrijven vaak een aanhoudend, knagend ongemak in het kwadrant rechtsboven, dat vaak uitstraalt naar de rug of rechterschouder. Tijdens een lichamelijk onderzoek kunnen beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg informeren naar de aard, intensiteit en duur van deze pijn om te helpen bij de diagnose.

Misselijkheid en braken

Misselijkheid en braken zijn vaak begeleidende symptomen. Deze symptomen kunnen optreden als gevolg van een verstoring van de normale galstroom veroorzaakt door galstenen. Een grondig lichamelijk onderzoek omvat een beoordeling van de geschiedenis van misselijkheid en braken van de patiënt met pijn in de bovenbuik.

Geelzucht

Geelzucht is een gele verkleuring van de huid en ogen als gevolg van de ophoping van bilirubine. Hoewel galstenen voornamelijk de galblaas aantasten, kunnen gewone galwegstenen de galstroom belemmeren en tot geelzucht leiden. Bij een zorgvuldig onderzoek kunnen de huid en sclera worden geïnspecteerd op tekenen van gele verkleuring.

Hoe galsteenziekte te diagnosticeren

De diagnose van galsteenziekte omvat een combinatie van klinische evaluatie en diagnostische tests om de aanwezigheid van galstenen te bevestigen en hun impact op de galblaas en de omliggende structuren te beoordelen. Hier zijn enkele manieren om galsteenaandoeningen te diagnosticeren, volgens het National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (2017):

Laboratoriumtests

Laboratoriumtests zijn cruciaal bij het diagnosticeren van galsteenaandoeningen door inzicht te verschaffen in de leverfunctie en door markers te identificeren die verband houden met galblaasproblemen. Veel voorkomende tests zijn onder meer:

• Leverfunctietests (LFT's): Het beoordelen van leverenzymen zoals alanineaminotransferase (ALT) en alkalische fosfatase (ALP) kan helpen bij het identificeren van leverdisfunctie die gepaard gaat met galsteengerelateerde complicaties.
• Tests voor bilirubinespiegels: Verhoogde bilirubinespiegels kunnen wijzen op een veelvoorkomende galwegobstructie, een complicatie van galstenen. De totale en directe bilirubinespiegels worden beoordeeld om de ernst van de obstructie te meten.
• Testen op amylase- en lipasespiegels: Hoewel voornamelijk geassocieerd met pancreatitis, kunnen verhoogde amylase- en lipasespiegels wijzen op een door galsteen veroorzaakte ontsteking die de alvleesklier aantast.

Beeldvormende onderzoeken

Nauwkeurige diagnose maakt ook vaak gebruik van geavanceerde beeldvormingstechnieken om de galblaas en bijbehorende structuren te visualiseren. De volgende beeldvormende onderzoeken worden vaak gebruikt:

• Echografie: Echografie is een veelgebruikte beeldvormingstechniek voor het visualiseren van de galblaas en het detecteren van de aanwezigheid van galstenen. Het helpt bij het beoordelen van de grootte, het aantal en de locatie van stenen en eventuele bijbehorende ontstekingen.
• CT-scan: In gevallen waarin de resultaten van de echografie niet overtuigend zijn of aanvullende informatie nodig is, kan een computertomografiescan (CT) worden aanbevolen. CT-scans bieden gedetailleerde dwarsdoorsnedebeelden van de buik, wat helpt bij het diagnosticeren van complicaties zoals ontsteking of infectie.
• Endoscopische retrograde cholangiopancreatografie (ERCP): ERCP is een invasieve procedure die endoscopie en fluoroscopie combineert om de galwegen te visualiseren. Het speelt een belangrijke rol bij het identificeren en verwijderen van galstenen die zich in de galwegen bevinden en biedt diagnostische en therapeutische voordelen.
• Cholescintigrafie (HIDA-scan): Bij een HIDA-scan (hepatobiliaire scan) wordt een radioactieve tracer in de bloedbaan geïnjecteerd, die vervolgens door de lever wordt opgenomen en in de gal wordt uitgescheiden. Dit helpt de functie van de galblaas te beoordelen en problemen zoals galstenen of obstructie te identificeren.

Referentie

Nationaal instituut voor diabetes en spijsverterings- en nierziekten. (2017, november). Diagnose van galstenen | NIDDK. https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/gallstones/diagnosis