Grafiek met sedimentatiesnelheidsniveaus

Wat is een grafiek met sedimentatiesnelheidsniveaus?

Een grafiek met sedimentatiesnelheidsniveaus is een essentieel referentiehulpmiddel waarmee de resultaten van een erytrocytsedimentatiesnelheidstest (ESR) worden vergeleken met vastgestelde normale waarden. Deze eenvoudige bloedtest, in de volksmond bekend als de sed-snelheidstest, meet de snelheid waarmee rode bloedcellen zich gedurende een bepaalde tijd, meestal een uur, in een reageerbuis nestelen. Hoe sneller de cellen vallen, hoe hoger de sed-snelheid, wat kan duiden op een ontsteking, omdat dit wijst op een hoger niveau van acute-fase-reactanten in het bloed.

De sed-tariefgrafiek is een vergelijkend naslagwerk voor artsen, waarmee ze kunnen beoordelen of de SED-snelheid van een patiënt binnen een normaal bereik valt of wijst op mogelijke medische problemen. Normale waarden kunnen variëren op basis van leeftijd, geslacht en meetmethode. Vrouwen kunnen bijvoorbeeld iets hogere normale ESR-waarden hebben dan mannen (Tishkowski & Gupta, 2023).

Hoe werkt deze grafiek?

De grafiek met sedimentatiesnelheidsniveaus is een eenvoudig maar essentieel hulpmiddel voor medische diagnostiek, dat de resultaten van de erytrocytsedimentatiesnelheid (ESR) van bloedtesten visueel weergeeft. Dit is hoe beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg deze grafiek doorgaans gebruiken:

Stap 1: Download de grafiek met de bezinkingssnelheid van erytrocyten

Download de grafiek met sedimentatiesnelheidsniveaus via de link die we in deze handleiding hebben gegeven. Als u een Carepatron-account hebt, kunt u dit ook vinden via onze sjablonenbibliotheek. Zorg dat de kaart klaar is voor de test.

Stap 2: Voer de bloedtest uit

Een zorgverlener neemt een bloedmonster van de patiënt af, meestal uit een ader in de arm. Dit monster wordt vervolgens overgebracht naar een gestandaardiseerde reageerbuis die wordt gebruikt voor de ESR-test. Zodra het bloedmonster in de buis is geplaatst, wordt het ongestoord gelaten om verticaal te zitten. Er wordt een timer ingesteld om het sedimentatieproces te volgen, waarbij rode bloedcellen (erytrocyten) naar de bodem van de buis worden gebracht en het bloedserum erboven zichtbaar blijft.

Stap 3: Meet de sedimentatiesnelheid

Na een uur wordt de afstand die de rode bloedcellen zijn afgedaald in millimeters vanaf de bovenkant van de bloedkolom gemeten. Deze meting is de ESR-waarde van de patiënt.

Stap 4: Vergelijk met referentiewaarden

Na de bloedtest met de bezinkingssnelheid vergelijkt u de ESR-waarde van de patiënt met de normale referentiewaarden die op de grafiek zijn aangegeven. Deze referentiewaarden zijn gestratificeerd naar leeftijd en geslacht, aangezien de normale ESR-waarden dienovereenkomstig kunnen variëren.

Stap 5: Interpreteer de resultaten

De ESR-waarde wordt geïnterpreteerd in de context van het algemene ziektebeeld van de patiënt. Verhoogde waarden kunnen wijzen op een ontsteking of ziekte, terwijl waarden binnen het normale bereik over het algemeen wijzen op de afwezigheid van acute ontstekingsprocessen.

Normale sedimentatiesnelheidswaarden

De Westergren-methode meet de afstand die rode bloedcellen in een uur afleggen in een gestandaardiseerde buis. Het werd in 2011 opnieuw bevestigd door het International Committee for Standardization in Hematology (ICSH) en het Clinical and Laboratory Standards Institute (CLSI) en is ondanks de opkomst van geautomatiseerde machines nog steeds de gouden standaard.

De standaardreferentiewaarden voor de bezinkingssnelheid van erytrocyten (ESR), gemeten met de Westergren-methode, zijn als volgt (Tishkowski & Gupta, 2023):

• Mannen onder de 50 jaar: ≤ 15 mm/uur
• Vrouwtjes onder de 50 jaar: ≤ 20 mm/uur
• Mannen ouder dan 50: ≤20 mm/uur
• Vrouwtjes ouder dan 50: ≤ 30 mm/uur
• Kinderen: ≤10 mm/uur

Hoewel de bezinkingssnelheid van het bloed niet ziektespecifiek is, is het een waardevolle indicator van ontstekingen die verband houden met verschillende aandoeningen. Een abnormale ESR kan wijzen op een aandoening, maar vereist andere tests voor bevestiging.

Verhoogde ESR kan in verband worden gebracht met bloedarmoede, kanker, nieraandoeningen, zwangerschap, schildklierproblemen of infecties zoals systemische infecties, botinfecties en tuberculose. Een lage ESR kan het gevolg zijn van aandoeningen zoals hartfalen, leukemie, polycytemie of lage plasma-eiwitten (Mount Sinai Health System, 2023). De grafiek met sedimentatiesnelheidsniveaus is met name nuttig om de progressie of remissie van de ziekte in de loop van de tijd te volgen en om de effectiviteit van behandelingen te controleren.

Wanneer zou je deze grafiek gebruiken?

Hier zijn enkele van de kritieke situaties waarin deze grafiek met sedimentatiesnelheidsniveaus het meest geschikt wordt gebruikt:

Klinisch vermoeden van ontstekingsaandoeningen

Wanneer patiënten symptomen vertonen zoals onverklaarbare koorts, chronische vermoeidheid of spierpijn, die kunnen wijzen op onderliggende ontstekingsaandoeningen zoals reumatoïde artritis of temporale arteritis, helpt de grafiek de ernst van de ontsteking te beoordelen. De grafiek met sedimentatiesnelheidsniveaus kan helpen onderscheid te maken tussen inflammatoire en niet-inflammatoire aandoeningen, aangezien een hoge ESR vaker voorkomt in de eerste gevallen.

Bewaking van ziekteprogressie en evaluatie van de respons op de behandeling

De grafiek wordt in de loop van de tijd gebruikt voor chronische ontstekingsaandoeningen om de progressie of remissie van de ziekte te volgen. Bij patiënten die een behandeling voor ontstekingsziekten ondergaan, geven periodieke ESR-tests en daaropvolgende grafieken inzicht in de effectiviteit van de behandeling, wat helpt bij het aanpassen van therapeutische benaderingen.

Preoperatieve beoordeling

Vóór de operatie kan deze grafiek deel uitmaken van het preoperatieve onderzoek om eventuele verborgen infecties of ontstekingsaandoeningen te identificeren die van invloed kunnen zijn op de chirurgische resultaten. De ESR-test wordt ook vaak besteld naast andere bloedonderzoeken, zoals C-reactief proteïne (CRP), om een vollediger beeld te krijgen van de inflammatoire toestand van het lichaam.

Screening bij risicopopopulaties

De grafiek kan worden gebruikt als routinematig screeningsinstrument voor oudere volwassenen of mensen met een familiegeschiedenis van auto-immuunziekten om vroege tekenen van ontsteking op te sporen.

Referenties

Mount Sinai gezondheidssysteem. (2023, 20 augustus). ESR. https://www.mountsinai.org/health-library/tests/esr

Tishkowski, K., & Gupta, V. (2023, 23 april). Sedimentatiesnelheid van erytrocyten (ESR). PubMed; Uitgeverij StatPearls. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557485/