Wat is onaangepast dagdromen?

Onaangepast dagdromen is een psychologisch fenomeen dat zich manifesteert als een intense en meeslepende vorm van overmatig dagdromen, waardoor het dagelijks leven van een onaangepaste dagdromer wordt verstoord. Deze aandoening wordt gekenmerkt door dagdromen tijdens wakkere uren die zo levendig en meeslepend zijn dat ze leiden tot dissociatie van de werkelijkheid, waarbij individuen scenario's uit hun fantasierijke innerlijke wereld naspelen. Hoewel niet formeel erkend in de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5), heeft onaangepast dagdromen de laatste jaren aandacht gekregen vanwege de impact ervan op het geestelijk welzijn.

Een van de belangrijkste aspecten van onaangepast dagdromen, dat verschilt van normaal dagdromen, is de potentiële ontwikkeling ervan als copingstrategie, met name als reactie op trauma. Dit coping-mechanisme komt vaker voor bij personen die te maken hebben met sociale angst, depressie of obsessief-compulsieve stoornis, wat wijst op een verband tussen onaangepast dagdromen en onderliggende psychische aandoeningen.

Symptomen van onaangepast dagdromen

Onaangepast dagdromen, gekenmerkt door zijn intense en meeslepende aard, vertoont een reeks symptomen die een aanzienlijke invloed kunnen hebben op het dagelijks leven van een individu:

  • Intense, levendige dagdromen: De dagdromen zijn buitengewoon levendig en gedetailleerd, en ze kunnen ingewikkelde verhalen bevatten met personages, instellingen en verhaallijnen.
  • Geactiveerd door gebeurtenissen uit de echte wereld of zintuiglijke prikkels: Deze triggers omvatten geluiden, muziek, geuren, gesprekken of andere externe prikkels zoals films.
  • Onbewuste gezichtsuitdrukkingen en repetitieve bewegingen: De dagdromer kan gezichten trekken, lichamelijke bewegingen maken of tegen zichzelf praten of fluisteren.
  • Verlengde duur van dagdromen: Dagdromen kunnen meer dan enkele minuten per keer duren.
  • Sterke wens om te blijven dagdromen: Er is een dwingende, overweldigende en soms verslavende wens om te blijven dagdromen, en zelfs geïrriteerd te raken wanneer een gebeurtenis uit de echte wereld een dagdroom onderbreekt.
  • Verminderde focus en dagelijkse taakvoltooiing: Het dagdromen leidt de aandacht af van verantwoordelijkheden in de echte wereld, wat leidt tot uitdagingen bij het nakomen van verplichtingen uit de echte wereld.

Hoe u ons Maladaptive Daydream Test-sjabloon gebruikt

Ons sjabloon bevat de Maladaptive Daydreaming Scale (MDS-16), ontwikkeld door Dr. Eli Somer en collega's (2016). Het probeert verschillende aspecten van dagdroomgedrag te evalueren, waaronder triggers, emotionele reacties en de impact op het dagelijks functioneren, met behulp van vragen als „In hoeverre belemmert uw dagdromen uw vermogen om basistaken te volbrengen?”

De schaal wordt het best gebruikt voor psychiatrisch onderzoek en studies over hedendaagse psychotherapie en gedragsverslaving. Het kan echter ook worden gebruikt als screener voor het geval u patiënten heeft waarvan u vermoedt dat ze onaangepaste dagdromers zijn. Het kan ook een hulpmiddel voor zelfevaluatie zijn, maar het moet altijd worden gevolgd door een consult met een professional in de geestelijke gezondheidszorg.

Zo gebruik je onze tool:

Stap 1: Open de sjabloon

Klik eerst op „Sjabloon gebruiken” om de sjabloon te openen in de Carepatron-app. Met de app kun je de sjabloon aanpassen, zodat je andere relevante velden kunt toevoegen om meer specifieke gegevens te verzamelen voor het geval je de schaal gebruikt voor onderzoek. Je kunt ook een niet-aanpasbare PDF (die je nog steeds digitaal kunt invullen of afdrukken) rechtstreeks op de lokale schijf van je apparaat opslaan door op 'Download' te klikken.

Stap 2: De weegschaal beheren

U kunt de weegschaal op verschillende manieren aan uw patiënt of populatie toedienen; u kunt de vragen in willekeurige volgorde voorlezen, zoals in een rechtstreeks interview, of u kunt digitale kopieën sturen en uw respondenten dit zelf laten doen.

Stap 3: Interpreteer de resultaten

Zodra u de resultaten terug hebt, telt u de scores van de antwoorden van elke respondent bij elkaar op en krijgt u het gemiddelde. Een score boven de 40 duidt op een neiging om onaangepast te dagdromen, terwijl hogere scores wijzen op een meer verstorend patroon.

Stap 4: Gebruik de gegevens

Na de interpretatie kunt u de score gebruiken om een plan te formuleren voor uw cliënt/patiënt. Als u de weegschaal met een grote populatie hebt gebruikt voor onderzoek, begin dan met het berekenen van de waarden indien nodig op basis van uw methodologie.

De impact van onaangepast dagdromen

Met zijn meeslepende en intense aard breidt onaangepast dagdromen zijn invloed uit tot buiten het domein van de verbeelding, wat een aanzienlijke invloed heeft op verschillende facetten van iemands leven. Het begrijpen van deze effecten is cruciaal om de uitdagingen van dit ingewikkelde psychologische fenomeen aan te pakken.

Sociaal isolement

Individuen kunnen zich verdiepen in hun fantasierijke werelden, waardoor ze meer tijd besteden aan dagdromen en minder aan interactie met anderen. Deze verminderde sociale betrokkenheid kan de sociale vaardigheden verzwakken, waardoor het aangaan en onderhouden van relaties een uitdaging wordt.

Verminderde productiviteit

Het buitensporige en levendige dagdromen dat kenmerkend is voor onaangepast dagdromen kan leiden tot concentratieproblemen die de productiviteit op het werk of op school beïnvloeden. Individuen kunnen moeite hebben om hun aandacht op taken te richten, waardoor hun vermogen om verantwoordelijkheden en doelen te bereiken wordt belemmerd.

Gespannen interpersoonlijke relaties

Het meeslepende karakter van onaangepaste dagdromen kan de betrokkenheid bij taken en mensen mogelijk verstoren. Deze inmenging kan interpersoonlijke relaties onder druk zetten, omdat individuen moeite kunnen hebben om volledig deel te nemen aan gedeelde activiteiten of gesprekken, waardoor een belemmering ontstaat voor zinvolle verbindingen.

Verstoring van de slaap

Onaangepast dagdromen kan verstoringen en moeilijkheden veroorzaken bij het bereiken van een goede nachtrust (Marcusson-Clavertz et al., 2019). De preoccupatie met dagdromen kan interfereren met het vermogen om te ontspannen en in slaap te vallen, wat bijdraagt aan een slechte slaapkwaliteit en gerelateerde uitdagingen en mogelijk kan leiden tot vermoeidheid en een verminderd algemeen welzijn.

Emotionele regulatie

Sommige mensen vertrouwen misschien op dagdromen als een coping-mechanisme voor emotionele regulatie. Het meeslepende karakter van deze fantasieën zorgt voor een tijdelijke ontsnapping aan stress of emotionele nood. Hoewel dit op korte termijn verlichting kan bieden, kan het bijdragen aan een afhankelijkheid van dagdromen als primaire copingstrategie.

Associatie met psychische stoornissen

Er bestaat een significant verband tussen onaangepast dagdromen en psychische stoornissen zoals dissociatieve stoornis, aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit, angststoornissen. Meer dan de helft van de mensen die onaangepast dagdromen, kampt ook met een gediagnosticeerde psychische aandoening. Dit fenomeen lijkt vaker voor te komen bij personen die worstelen met aandoeningen zoals angst, depressie of obsessief-compulsieve stoornis (Bigelsen et al., 2016; Somer et al., 2020).

Referenties

Bigelsen, J., Lehrfeld, J.M., Jopp, D.S., & Somer, E. (2016). Onaangepast dagdromen: bewijs voor een te weinig onderzochte psychische stoornis. Bewustzijn en cognitie, 42, 254-266. https://doi.org/10.1016/j.concog.2016.03.017

Marcusson-Clavertz, D., West, M., Kjell, O.N.E., & Somer, E. (2019). Een dagelijkse dagboekstudie over onaangepast dagdromen, afdwalen van gedachten en slaapstoornissen: onderzoek naar relaties binnen en tussen personen. PLOS EEN, 14(11), e0225529. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0225529

Somer, E., Abu-Rayya, H.M., & Brenner, R. (2020). Trauma bij kinderen en onaangepast dagdromen: fantasiefuncties en thema's in een steekproef uit meerdere landen. Tijdschrift voor trauma en dissociatie, 22(3), 1—16. https://doi.org/10.1080/15299732.2020.1809599

Hoe weet je of dagdromen onaangepast is?
Hoe weet je of dagdromen onaangepast is?

Veelgestelde vragen

Hoe weet je of dagdromen onaangepast is?

Onaangepast dagdromen kan worden geïdentificeerd aan de hand van specifieke symptomen die het onderscheiden van typisch dagdromen. Belangrijke indicatoren zijn onder meer dagdromen die worden veroorzaakt door prikkels uit het echte leven, onbewuste gezichtsuitdrukkingen of bewegingen tijdens het dagdromen, langdurige episodes van minuten tot uren, en aanzienlijke verstoringen in het dagelijks functioneren, zoals problemen met concentreren op taken of slapen.

Hoe stel je zelf een diagnose van onaangepast dagdromen?

Zelfdiagnose van onaangepast dagdromen houdt in dat wordt nagedacht over de frequentie en intensiteit van dagdromen en hun impact op het dagelijks leven; het is echter altijd het beste om een professional in de geestelijke gezondheidszorg te raadplegen. Ons testsjabloon, dat de Maladaptive Daydreaming Scale (MDS-16) met 16 items bevat, kan worden gebruikt als screener voordat een consult voor geestelijke gezondheid wordt gepland.

Hebben onaangepaste dagdromers ADHD?

Onaangepast dagdromen is niet exclusief voor personen met aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD), maar er is een opmerkelijke correlatie: veel onaangepaste dagdromers melden ook ADHD-symptomen, omdat de impulsiviteit en afleidbaarheid die gepaard gaan met ADHD mensen vatbaarder kunnen maken om uitgebreid te dagdromen. Onaangepast dagdromen is in verband gebracht met dissociatieve stoornissen vanwege de neiging van onaangepaste dagdromers om zich tijdens dagdromen los te koppelen van de realiteit.

Sluit je aan bij meer dan 10.000 teams die Carepatron gebruiken om productiever te zijn

Eén app voor al je zorgwerk