Overzicht van klimaatverandering en menselijke gezondheid
Klimaatverandering is een groeiende crisis met ernstige gevolgen voor de gezondheid, die wereldwijd zowel de lichamelijke als de geestelijke gezondheid aantast. De stijgende uitstoot van broeikasgassen draagt bij aan een slechte luchtkwaliteit, waardoor luchtwegaandoeningen als gevolg van luchtverontreiniging toenemen. Extreme weersomstandigheden, waaronder orkanen, bosbranden en hittegolven, vergroten de gezondheidsrisico's door chronische aandoeningen te verergeren en de gezondheidszorgstelsels onder druk te zetten. Extreme hitte leidt tot uitdroging, cardiovasculaire stress en hittegerelateerde ziekten.
Het Amerikaanse Global Change Research Program (USGCRP) heeft klimaatgerelateerde gezondheidsbedreigingen geïdentificeerd, zoals toegenomen infectieziekten, ondervoeding en mentale nood. Het veranderende klimaat verergert bestaande gezondheidsbedreigingen door ziektepatronen te veranderen en de kwetsbaarheden te vergroten. Een wetenschappelijke beoordeling van de USGCRP laat zien hoe gezondheidsrisico's in het klimaat onevenredig veel invloed hebben op de menselijke gezondheid, met name in kwetsbare bevolkingsgroepen (USGCRP, 2016).
Temperatuurgerelateerde effecten op de menselijke gezondheid
Veranderingen in de mondiale temperatuur hebben een aanzienlijke invloed op de menselijke gezondheid, wat leidt tot een toename van klimaatgerelateerde gezondheidseffecten.
Sterfgevallen ten gevolge van hitte en kou
Verhoogde temperaturen op aarde dragen bij tot sterfgevallen als gevolg van hitte, vooral onder kwetsbare bevolkingsgroepen. Langdurige blootstelling aan extreme hitte kan leiden tot uitdroging, cardiovasculaire belasting en een zonnesteek. Omgekeerd leidt extreme kou tot sterfgevallen als gevolg van kou, vooral in gebieden die niet zijn voorbereid op strenge winters.
Luchtkwaliteit en gezondheid van de luchtwegen
Hogere uitstoot van broeikasgassen en stijgende kooldioxideconcentraties verergeren de luchtverontreiniging, waardoor luchtwegaandoeningen zoals astma en COPD toenemen. De Wereldgezondheidsorganisatie waarschuwt dat deze gezondheidseffecten schadelijk zijn voor kinderen en ouderen.
Gevolgen voor de geestelijke gezondheid
Frequente extreme gebeurtenissen, zoals bosbranden en orkanen, leiden tot gevolgen voor de geestelijke gezondheid, waaronder angst, depressie en posttraumatische stressstoornis. Verstoringen van de gezondheid van de gemeenschap en ontheemding als gevolg van de stijgende zeespiegel zetten het emotionele welzijn verder onder druk.
Risico's voor water- en voedselveiligheid
Temperatuurveranderingen beïnvloeden de voedselveiligheid door de verspreiding van door voedsel overgedragen ziekteverwekkers te vergroten. Bovendien nemen watergerelateerde ziekten toe als gevolg van vervuilde waterbronnen, wat een bedreiging vormt voor de volksgezondheid.
Effecten van de luchtkwaliteit op de menselijke gezondheid
Een slechte luchtkwaliteit is een belangrijk gevolg van klimaatverandering en draagt wereldwijd bij aan ernstige gevolgen voor de gezondheid. Stijgende broeikasgasemissies, verhoogde luchtverontreiniging en veranderingen in de atmosferische omstandigheden verergeren aandoeningen van de luchtwegen en het cardiovasculaire systeem, met name bij kwetsbare bevolkingsgroepen.
Aandoeningen van de luchtwegen
Blootstelling aan ozon en fijnstof verhoogt het risico op astma, chronische obstructieve longziekte (COPD) en longinfecties. Rook door natuurbranden en stedelijke smog verslechteren de luchtkwaliteit verder, wat leidt tot ademhalingsmoeilijkheden en langdurige longschade.
Cardiovasculaire problemen
Fijnstof als gevolg van luchtverontreiniging wordt in verband gebracht met hoge bloeddruk, hartaanvallen en beroertes. Een slechte luchtkwaliteit verergert de bestaande omstandigheden, waardoor ziekenhuisopnames en sterftecijfers toenemen.
Allergieën en infectieziekten
Warmere temperaturen en stijgende kooldioxideconcentraties dragen bij aan langere pollenseizoenen, waardoor de allergiesymptomen verergeren. Bovendien beïnvloeden veranderende klimaatpatronen de verspreiding van infectieziekten, zoals door vectoren overgedragen ziekten die worden overgedragen door muggen en teken.
Gevolgen voor de geestelijke gezondheid
Blootstelling aan vervuilde omgevingen is in verband gebracht met cognitieve achteruitgang, angst en depressie. Toegenomen bosbranden, industriële emissies en smog dragen bij aan stress en een verminderd welzijn.
De Vierde nationale klimaatbeoordeling roept op tot actie om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen en de volksgezondheid te beschermen tegen onverwachte gezondheidsproblemen als gevolg van klimaatverandering (USGCRP, 2018).
Extreme weersomstandigheden en menselijke gezondheid
Extreme weersomstandigheden, zoals orkanen, bosbranden en overstromingen, vormen ernstige uitdagingen voor de volksgezondheid en hebben een aanzienlijke invloed op de menselijke gezondheid. De gevolgen van de klimaatverandering voor deze rampen zijn toegenomen in frequentie en ernst, wat heeft geleid tot ontheemding, verwondingen en gezondheidsproblemen op lange termijn.
Zware stormen en een stijgende zeespiegel bedreigen de infrastructuur en de toegang tot gezondheidszorg, vooral in ontwikkelingslanden, waar beperkte middelen het herstel complexer maken. Blootstelling aan extreme omstandigheden kan hart- en vaatziekten, luchtwegaandoeningen en hittestress veroorzaken, vooral bij oudere volwassenen en mensen met reeds bestaande aandoeningen.
Extreme gebeurtenissen verstoren ook de voedselzekerheid, wat gevolgen heeft voor zowel de beschikbaarheid als de kwaliteit van voeding. Het voedselsysteem omvat complexe netwerken die klimaatverstoringen kunnen verzwakken, wat kan leiden tot ondervoeding en honger. Daarnaast benadrukt de Environmental Protection Agency dat de wereldwijde klimaatverandering nieuwe uitdagingen op het gebied van de volksgezondheid met zich meebrengt, waardoor de gezondheidszorgstelsels en sociale ondersteuningsstructuren die kwetsbare bevolkingsgroepen beschermen, onder druk komen te staan.
Om deze bedreigingen aan te pakken, is proactief beleid nodig om de veerkracht te versterken, aanpassingsstrategieën te bevorderen en de risico's op het gebied van klimaatverandering op de gezondheid te beperken, zodat gemeenschappen wereldwijd het welzijn op lange termijn kunnen garanderen.
Infectieziekten en klimaatverandering
De verspreiding van infectieziekten wordt in toenemende mate beïnvloed door door de mens veroorzaakte klimaatverandering, die invloed heeft op de omgevingsomstandigheden waardoor ziekteverwekkers en ziektevectoren kunnen gedijen. Stijgende temperaturen, veranderde neerslagpatronen en extreme weersomstandigheden dragen bij aan veranderingen in de overdracht van ziekten, waardoor het risico op uitbraken in nieuwe regio's toeneemt.
Veranderingen in de fysieke en biologische omgeving creëren gunstige omstandigheden voor muggen, teken en andere dragers van door vectoren overgedragen ziekten, wat leidt tot de verspreiding van malaria, dengue en de ziekte van Lyme. Bovendien verhogen overstromingen en stijgende temperaturen het risico op door water overgedragen ziekten doordat de sanitaire voorzieningen in gevaar komen en de blootstelling aan vervuilde waterbronnen toeneemt.
Personen met chronische medische aandoeningen zijn bijzonder kwetsbaar voor door het klimaat veroorzaakte ziekterisico's, omdat ze mogelijk slechtere gezondheidsresultaten ervaren als gevolg van een verminderde immuunfunctie. Het versterken van de gezondheidsstelsels om nieuwe ziektebedreigingen op te sporen, te monitoren en erop te reageren, is essentieel om de groeiende risico's in verband met klimaatverandering te beperken.
Effecten op voedselveiligheid en voeding
Klimaatverandering brengt aanzienlijke risico's met zich mee voor de voedselveiligheid en voeding, met gevolgen voor de voedselproductie en -beschikbaarheid. Veranderingen in temperatuur, neerslag en extreme weersomstandigheden verstoren landbouwsystemen, wat leidt tot lagere oogstopbrengsten en een bedreiging vormt voor de wereldwijde voedselzekerheid. Als gevolg hiervan wordt de toegang tot een voedzame voedselvoorziening moeilijker, met name voor kwetsbare bevolkingsgroepen.
Stijgende temperaturen en verhoogde luchtvochtigheid creëren ook gunstige omstandigheden voor door voedsel overgedragen ziekteverwekkers, waardoor het risico op besmetting toeneemt. Klimaatgestuurde verschuivingen in vispopulaties en diergezondheid hebben ook invloed op de voedingskwaliteit en beschikbaarheid van eiwitbronnen. Zonder veel volksgezondheidsmaatregelen kunnen door voedsel overgedragen ziekten en ondervoeding vaker voorkomen, waardoor de nadelige gevolgen voor de gezondheid wereldwijd toenemen.
Geestelijke gevolgen van klimaatverandering
De psychologische gevolgen van de klimaatverandering zijn groot en dragen bij aan stress, angst en posttraumatische stress na extreme weersomstandigheden. Verstoringen veroorzaakt door natuurrampen, ontheemding en schaarste aan hulpbronnen hebben blijvende gevolgen voor het emotionele welzijn, met name in gemeenschappen die te maken hebben met herhaalde klimaatgerelateerde crises.
Bepaalde bevolkingsgroepen, waaronder kwetsbare beroepsgroepen, zoals hulpverleners, boeren en buitenarbeiders, lopen een groter risico op geestelijke gezondheidsproblemen als gevolg van langdurige blootstelling aan klimaatgevaren.
Onderzoek van Persbericht van de universiteit van Cambridge benadrukt hoe klimaatgebeurtenissen de druk op gezondheidsdiensten kunnen verhogen, wat leidt tot een grotere vraag naar geestelijke gezondheidszorg (Berry et al., 2010).
Het ontwikkelen van gerichte interventies ter ondersteuning van getroffen individuen en gemeenschappen is essentieel nu de bedreigingen van de klimaatverandering escaleren. Het zal cruciaal zijn om de invloed van het klimaat op de geestelijke gezondheid aan te pakken door middel van beleid en gezondheidszorgmiddelen om psychologische schade op lange termijn te beperken.
Hoe kunnen zorginstellingen helpen om deze problemen aan te pakken?
Het Change Research Program Washington benadrukt de noodzaak voor zorginstellingen om klimaatadaptatiestrategieën te integreren in hun activiteiten. Op dezelfde manier benadrukt het onderzoeksprogramma in Washington DC hoe belangrijk het is om de ecologische voetafdruk van de gezondheidszorg te verkleinen en tegelijkertijd de patiëntenzorg tijdens extreme weersomstandigheden te verbeteren (USGCRP, 2018).
Om deze uitdagingen aan te pakken, kunnen zorginstellingen:
- Verbeter de energie-efficiëntie: Het upgraden van energiezuinige systemen kan de uitstoot van broeikasgassen verminderen en de operationele kosten verlagen.
- De paraatheid voor noodsituaties versterken: Het ontwikkelen van responsplannen voor extreme hitte, uitbraken van besmettelijke ziekten en luchtverontreiniging zorgt voor voortdurende patiëntenzorg.
- Steun gezondheidsprogramma's van de gemeenschap: Samenwerken met lokale organisaties helpt de klimaatbestendigheid en de toegang tot zorg te verbeteren.
- Pas duurzame praktijken toe: Het verminderen van afval, het implementeren van normen voor groen bouwen en investeren in hernieuwbare energiebronnen dragen bij aan duurzaamheid op lange termijn.
Conclusie
De gevolgen van klimaatverandering voor de menselijke gezondheid zijn verstrekkend en hebben gevolgen voor het fysieke welzijn, de geestelijke gezondheid, de voedselzekerheid en de verspreiding van infectieziekten. Stijgende temperaturen, extreme weersomstandigheden en slechte luchtkwaliteit verhogen de gezondheidsrisico's voor kwetsbare bevolkingsgroepen. Om deze uitdagingen aan te pakken, zijn gecoördineerde inspanningen nodig van gezondheidszorgsystemen, beleidsmakers en milieuorganisaties.
Door duurzame praktijken toe te passen, de infrastructuur voor de volksgezondheid te verbeteren en de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, kunnen zorginstellingen een cruciale rol spelen bij het verzachten van de gevolgen van klimaatverandering en de bescherming van de menselijke gezondheid.
Referenties
Amerikaans onderzoeksprogramma voor wereldwijde verandering (USGCRP). (2016). De effecten van klimaatverandering op de menselijke gezondheid in de Verenigde Staten: een wetenschappelijke beoordeling. https://health2016.globalchange.gov/
Amerikaans onderzoeksprogramma voor wereldwijde verandering (USGCRP). (2018). Vierde nationale klimaatbeoordeling, deel II: effecten, risico's en aanpassing in de Verenigde Staten. https://nca2018.globalchange.gov/
Berry, H., Bowen, K., & Kjellstrom, T. (2010). Klimaatverandering en geestelijke gezondheid: een raamwerk voor causale paden. Internationaal tijdschrift voor volksgezondheid, 55 (2), 123-132. https://doi.org/10.1007/s00038-009-0112-0